Prawidłowa higiena jamy ustnej dziecka to nie tylko zdrowe zęby oraz dziąsła. To także inwestycja w zdrowie całego organizmu malucha, która przynosić będzie korzyści przez całe życie. Dowiedz się, jak powinna wyglądać higiena jamy ustnej dziecka.
Już od okresu noworodkowego (od pierwszego miesiąca życia) należy dbać o higienę jamy ustnej dziecka. Pierwsze lata życia są niezmiernie istotne dla kondycji zębów mlecznych, a także dla przyszłych zębów stałych.
Ważne! Im szybciej dziecko pozna, na czym polega prawidłowa higiena jamy ustnej, tym szybciej wyrobi sobie nawyk dbania o zęby.
Próchnica zębów wciąż dotyka znacznej liczby dzieci. Jak podaje Fundacja Wiewiórki Julii – 78% dzieci w przedziale wiekowym 7-12 lat ma próchnicę. Należy pamiętać, że ubytki próchnicowe w zębach mlecznych zwiększają ryzyko przenoszenia bakterii i rozwoju próchnicy w wyrzynających się zębach stałych. Dlatego tak istotne są działania w zakresie profilaktyki edukacyjnej, którą wdrażać powinni rodzice przy pomocy lekarzy dentystów oraz higienistek stomatologicznych.
Higiena jamy ustnej dziecka i niemowlaka – zasady
Rodzice powinni rozpocząć dbanie o jamę ustną dziecka jeszcze przed pojawieniem się pierwszych zębów (w okresie noworodkowym). Wpłynie to na ochronę jamy ustnej malucha przed rozwojem bakterii próchnicotwórczych, a także grzybów powodujących pleśniawki.
- Przed pojawieniem się pierwszych zębów dziąsła niemowlaka powinno się czyścić przegotowaną wodą bądź rumiankiem oraz silikonowymi szczoteczkami lub specjalnymi jednorazowymi gazikami (zakłada się je na palec). Nie powinno się stosować tradycyjnych gazików – przez swoją szorstką fakturę mogą spowodować uszkodzenia delikatnych dziąseł dziecka.
Ważne! Wystarczy czyścić dziąsła raz dziennie przed położeniem dziecka do wieczornego snu.
- Po pojawieniu się pierwszych zębów mlecznych (około szóstego miesiąca życia) należy do czyszczenia dziąseł dołączyć także szczotkowanie zębów.
Ważne! Zęby powinno się czyścić dwa razy dziennie, wykonując okrężne ruchy szczoteczką.
Szczoteczka powinna być dostosowana do buzi dziecka. Z małą główką i miękkim, nylonowym włosiem.
Ważne! Należy stosować pasty przeznaczone specjalnie dla niemowląt, które zawierające ksylitol. Dziecko w tym wieku nie potrafi jeszcze wypluwać ani płukać jamy ustnej wodą. Pasta tego typu chroni zęby i jest jednocześnie bezpieczna dla dziecka, nawet jeśli ono ją połknie.
- Dziecko w przedziale wiekowym 2-3 lata może rozpocząć samodzielne mycie zębów. Jednakże rodzice powinni kontrolować przebieg tej czynności.
Ważne! Pomocne w higienie jamy ustnej dziecka są tabletki oraz płukanki wybarwiające płytkę nazębną po umyciu zębów.
Dziecko i płyny do płukania jamy ustnej
Dzieci poniżej 6. roku życia nie powinny stosować płynów do płukania jamy ustnej. Wiąże się to z tym, że maluchy nie mają dobrze wykształconego odruchu wypluwania – w przypadku połknięcia płynu, część składników mogłaby zaszkodzić ich zdrowiu.
U starszych dzieci zaleca się używanie do higieny jamy ustnej płynów przeznaczonych specjalnie dla dzieci, o zmniejszonej zawartości fluoru. Zaleca się płukanie jamy ustnej dwa razy dziennie po 30 sekund.
Ważne! Płukanie jamy ustnej nie może zastępować szczotkowania zębów, a jedynie powinno być jego uzupełnieniem.
Pasta z fluorem czy bez?
Zaleca się, by dzieci jak najwcześniej zaczęły stosować pasty o większej zawartości fluoru (1 000 ppm). Chodzi o to, że jedynie jego wyższe stężenie gwarantuje skuteczną ochronę zębów przed próchnicą.
Ważne! Zawartość fluoru jest niezwykle istotna dla ochrony zębów przed pojawieniem się ubytków.
Rodzaj stosowanej pasty jest ściśle związany z wiekiem dziecka.
- Poniżej 2. roku życia powinno się stosować pasty do zębów bez fluoru i z ksylitolem.
- Po 2. a do 6. roku życia pasta do zębów powinna mieć stężenie fluoru wynoszące 1 000 ppm.
- Po ukończeniu 6 lat dziecko powinno zacząć myć zęby pastą dla dorosłych, zawierającą 1 450 ppm fluoru (ilość pasty odpowiednią dla wieku określa się w granicach 1-2 cm).
Ważne! Przy wyborze pasty do zębów dla dzieci, warto zwrócić uwagę na jej współczynnik ścieralności (RDA). Określa on stężenie substancji abrazyjnych, które usuwają płytkę nazębną z powierzchni zębów – wskaźnik ten w pastach dla dzieci nie powinien przekraczać 20.