Wiele osób jest uczulonych na materiały dentystyczne stosowane m.in. do wypełnień, wkładów koronowo-korzeniowych i koronek. Materiały te w swoim składzie mają metale oraz tworzywa sztuczne – potencjalne alergeny.

Alergia na materiały stomatologiczne nie jest zjawiskiem odosobnionym, zmaga się z nią spory odsetek pacjentów. Niektóre składniki używane w leczeniu stomatologicznym wywołują alergię kontaktową – stan zapalny skóry i śluzówek.

Ważne! Alergia kontaktowa to skutek trwającego przez dłuższy czas narażenia śluzówki jamy ustnej (języka, policzków) na bezpośredni kontakt z materiałem obcym.

Co uczula?

Na uczulenia głównie mają wpływ metale, które są obecne w materiałach używanych w leczeniu stomatologicznym, głównie do wypełnienia ubytków i produkcji koronek. Należą do nich m.in.:

• tiosiarczan złotawosodowy,
• metale stosowane w stopach amalgamatowych (m.in.: srebro, miedź, cyna),
• chlorek palladu,
• chlorek (II) cyny,
• siarczan (II) miedzi.

Ważne! Coraz częściej alergię wywołują związki akrylowe – obecne w tworzywach, które wykorzystywane są do produkcji wypełnień oraz protez.

Reakcje alergiczne u pacjenta poddającego się leczeniu w gabinecie dentystycznym mogą wystąpić także na materiały stosowane do czasowego wypełnienia kanałów (Biopulp, Dexadent), materiały zawierające eugenol, ponadto leki (m.in. środki znieczulające, antybiotyki). Właściwościami alergicznymi charakteryzuje się również lateks, który znajduje się w rękawiczkach jednorazowych.

Objawy

Symptomy świadczące o wystąpieniu alergii na materiały stomatologiczne to:

• zapalenie błony śluzowej jamy ustnej,
• owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej,
• zmiany liszajowe w obrębie błony śluzowej jamy ustnej,
• pieczenie w ustach (ból i obrzęki).

Ważne! Objawy mogą wyjść poza obszar śluzówki jamy ustnej, m.in. na skórę twarzy, przypominając alergiczne kontaktowe zapalenie skóry.

Do ogólnych objawów sugerujących alergię zalicza się m.in.:

• bóle głowy,
• migrenę,
• nerwobóle,
• bóle mięśni lub stawów.

Diagnoza i leczenie

Diagnozę stawia się po zaobserwowaniu objawów, następnie potwierdzeniu, że występują one pod wpływem substancji znajdującej się w użytych u danego pacjenta materiałach stomatologicznych.

Przeprowadzany jest test płatkowy z użyciem substancji wykorzystywanych w praktyce dentystycznej. W przypadku dodatniego wyniku testu na którąś z substancji następuje dokładne stwierdzenie jej składu przed podjęciem decyzji o ewentualnym usunięciu jej z jamy ustnej.

Leczenie polega na usunięciu materiału z alergenem z jamy ustnej i zastąpieniu go takim, który nie uczula pacjenta.