Wady zgryzu występują wtedy, gdy nieprawidłowo względem siebie ustawione są łuki zębowe bądź podstawy kostne (szczęki). Anomalia rozpoznawana jest w sytuacji, kiedy zęby górne oraz dolne stykają się ze sobą w niewłaściwy sposób lub kontakt ten jest w ogóle niemożliwy.
Według danych epidemiologicznych publikowanych przez polskich autorów, wady zgryzu dotykają 40 – 60% społeczeństwa. Do najczęstszych anomalii należą:
- tyłozgryz (51%)
- zgryz krzyżowy (41%)
- zgryz otwarty (15%)
Ważne!
Oprócz widocznych symptomów deformacyjnych w układzie zębowym (62%) oraz rysach twarzy – zmiany mogą dotyczyć również stawów skroniowo – żuchwowych (38%).
Podział wad zgryzu
- Wady poprzeczne (zaburzenia we wzroście na szerokość):
- zgryz krzyżowy – ząb bądź zęby dolne (przednie i boczne) nachodzą na zęby górne (są przed nie wysunięte).
Ważne!
Prawidłowo to zęby górne zachodzą na zęby dolne.
- boczne przemieszczenie żuchwy – po stronie przemieszczenia zgryz krzyżowy częściowy bądź całkowity (po stronie przeciwnej może być mniej bądź bardziej zaznaczony zgryz przewieszony).
- zgryz przewieszony – zęby boczne górne swoimi powierzchniami podniebiennymi stykają się z powierzchniami policzkowymi zębów dolnych.
2. Wady przednio – tylne (zaburzenia we wzroście na długość):
- tyłozgryz – przednie zęby górne są zbytnio wysunięte przed przednie zęby dolne, nie ma między nimi kontaktu. Ponadto widoczne jest nadmierne cofnięcie bródki w profilu twarzy. Kostne podłoże wady pojawia się przy nadmiernym wzroście górnej szczęki lub przy zahamowanym wzroście żuchwy.
Ważne!
Ten rodzaj wady zgryzu występuje najczęściej.
- tyłożuchwie – szpara przednio – tylna między górnymi i dolnymi siekaczami.
- przodozgryz – przednie zęby górne umiejscowione są za przednimi zębami dolnymi. Często bródka jest zbytnio wysunięta w profilu twarzy. Kostne podłoże wady występuje przy nadmiernym wzroście żuchwy bądź przy zahamowanym wzroście szczęki.
- przodożuchwie – odwrotny nagryz zębów przednich.
3. Wady pionowe (zaburzenia we wzroście na wysokość):
- zgryz otwarty – po zagryzieniu zębów (zaciśnięciu ze sobą szczęk) zęby dolne nie stykają się z zębami górnymi.
Ważne!
Często spotykany jest u pacjentów długotrwale ssących palec lub smoczek.
- zgryz głęboki – zęby górne po zaciśnięciu szczęk nachodzą nadmiernie na zęby dolne bądź pokrywają je w całości.
Nieprawidłowości zębowe:
- zaburzenia liczby zębów – niedoliczbowość lub nadliczbowość.
- zaburzenia ząbkowania – przedwczesne wyrzynanie zębów mlecznych, późne wyrzynanie zębów mlecznych, zęby przetrwałe, zęby zatrzymane, późne wyrzynanie zębów stałych.