Aftami określa się nadżerki lub owrzodzenia błony śluzowej. Zmiany mogą być pojedyncze bądź mnogie, o kształcie okrągłym albo owalnym. Pokryte są włóknikowym nalotem otoczonym rąbkiem zapalnym. Powstają zazwyczaj na nierogowaciejącej błonie śluzowej warg i policzków, na dolnej powierzchni języka, podniebieniu miękkim. Dotykają także łuki podniebienne oraz dno jamy ustnej. Dowiedz się, jak wyleczyć afty.

Zanim afta pojawi się na błonie śluzowej, następują objawy w postaci odczuwalnego nieprzyjemnego mrowienia i pieczenia. Symptomy pojawiają się od 24 do 48 godzin przed wystąpieniem wykwitu aftowego – czerwonej plamy lub plamki, a w sporadycznych przypadkach grudki i pęcherzyka.

Ważne! Afty pojawiają się cyklicznie na błonie śluzowej, co jest charakterystyczne dla tej przypadłości jamy ustnej.

Charakterystyka

Afty są bolesnymi nadżerkami występującymi na błonie śluzowej (wielkość od 1 mm do 2 cm). Jak już była mowa powyżej, zmiany te mogą pojawiać się pojedynczo lub w grupach.

Ważne! Objawem towarzyszącym nadżerkom może być powiększenie się okolicznych węzłów chłonnych.

Choroba dotyka grup wiekowych 10-40 lat. Afty goją się w sposób samoistny w ciągu kilku dni bądź tygodni.

Dzielą się na typy:

Afty mniejsze

Zalicza się do nich zmiany przewlekłe i nawrotowe. Częściej z tego typu zmianami borykają się osoby dorosłe. Powstają w skutek:

• złej higieny jamy ustnej (m.in.: używania brudnych sztućców, spożywania nieumytych owoców oraz warzyw),
• mechanicznych uszkodzeń jamy ustnej (m.in.: skaleczenia lub obicia szczoteczką do zębów),
• choroby zębów (m.in.: zapalenia kanałów, próchnicy),
• źle dobranej protezy,
• autoagresji komórek (spowodowanej m.in. przez stres).

Ważne! Ustępują po 7-14 dniach. Nie zostawiają blizn w jamie ustnej.

Afty duże

Powodowane są przez:

• używanie past do zębów zawierających dodecylosiarczan sodu,
• niedobór witamin i składników mineralnych (głównie żelaza, witamin B12, kwasu foliowego),
• nieprawidłową higienę jamy ustnej,
• zaburzenia hormonalne,
• zaburzenia autoimmunologiczne.

Ważne! Aftom tego rodzaju towarzyszy m.in. ogólne osłabienie, trudności w mówieniu, a także w połykaniu, limfadenopatia. Nadżerki goją się z pozostawieniem blizn w jamie ustnej.

Afty opryszczkowe

Tworzą się jako skupiska wielu maleńkich zmian (wielkości główki od szpilki). Charakterystyczne dla tego rodzaju aft jest powstawanie wykwitów na błonie śluzowej pokrytej nabłonkiem z cechami rogowacenia (dziąsła, podniebienie twarde).

Ważne! Nadżerki ustępują w przeciągu 21 dni i nie pozostawiając blizn w jamie ustnej.

Jak wyleczyć afty?

Większość tworzących się w jamie ustnej aft jest niegroźna i samoistnie zanika w przeciągu kilku dni bądź tygodni.

Ważne! Nadżerki wywołane przez wirus HPV wymagają leczenia.

Schorzenie leczy się preparatami, których rolą jest zdezynfekowanie nadżerki. Jest to bardzo istotne – błona śluzowa podrażniona w wyniku pojawienia się afty jest podatna na atak drobnoustrojów, bakterii oraz grzybów.

Ważne! Dodatkowo zainfekowana afta jest trudniejsza do wyleczenia i rozprzestrzenia się, powodując kolejne problemy zdrowotne.

Preparaty stosowane w leczeniu aft opierają się na:

• wyciągach roślinnych (m.in. szałwia, Septosan),
• chlorheksydynie, która ma działanie silnie odkażające (m.in. płyn do jamy ustnej Corsodyl),
• środkach o charakterze łagodząco-izolującym (Dezaftan Med).

Bardzo ważne jest, by w czasie terapii nie spożywać pokarmów, które mogłyby podrażnić jamę ustną, m.in.:

• ciepłych napojów,
• zbyt gorących potraw,
• alkoholu,
• kwaśnych, ostrych, słonych potraw,
• cytrusów.

Ważne! Dieta powinna być bogata w produkty zawierające witaminy B12, A, C, E oraz cynk. Warto także spożywać m.in.: jogurt, drożdże, owoce i warzywa wzmacniające odporność.